Bewoner Paul Bijvoet had samen met zijn vrouw Laura als doel hun aangekochte stolpboerderij te verduurzamen. “Verwarming, warm tapwater en elektriciteit: we produceren het straks allemaal zelf.”
Het verduurzamen van een stolpboerderij is veelal een lastige opgave. In de praktijk zien wij met name dat bij de aanschaf van een nieuwe woning er behoorlijk verbouwd gaat worden. Paul durfde de uitdaging aan om de oude woning naar een energetisch uitstekend niveau te brengen en had hiervoor ruimte in zijn verbouwingsbegroting gereserveerd.
Wat zijn de maatregelen die je hebt toegepast?
We zijn eerst begonnen met het isoleren. Voor we deze boerderij kochten was duidelijk te zien dat er ruim 40 jaar niets aan onderhoud was gedaan. In circa 10 weken tijd hebben wij de hele boel verbouwd en de begane grond goed geïsoleerd van binnenuit en de enkele beglazing vervangen voor HR++ glas. Ongeveer 2 jaar later hebben we de zolderverdieping ook geïsoleerd, zodat we door de gevel en het dak zo min mogelijk warmte verliezen.
Vanuit mijn werk ben ik werkzaam met grotere installaties en vooral de grotere kachelsystemen die draaien op houtpellets: kleine korrels die onder hoge druk zijn geperst uit zaagsel en houtmot. Normale houtpelletkachels besparen zo’n 35 tot 60% op de energiekosten vergeleken met gas. Bij grotere woningen en in de klein-zakelijke markt kan zo’n kachel in relatief korte tijd worden terugverdiend. Naast houtpelletkachels, welke veelal een individuele ruimte verwarmen, zijn er ook nog houtpelletketels. Deze systemen kunnen zo worden aangesloten op de bestaande cv-leidingen en radiatoren en kunnen de gehele woning voorzien van verwarming en tapwaterbehoefte.
Ik heb zelf een volautomatische houtpelletketel geplaatst, waaraan een grote bunker (flexilo) voor de kleine korreltjes is gekoppeld. Het systeem ‘vraagt’ als het ware zelf de korrels aan de bunker. Aan de kachel is bovendien een warmwatervat gekoppeld. In het dak heb ik vacuüm-buiscollectoren geïntegreerd die zonlicht omzetten in heet water. In de zomer hoef ik daardoor nagenoeg niet te stoken en heb ik op een zonnige dag gemakkelijk 70 a 80 graden aan warm water in mijn buffervat. In het dak komen ook zonnepanelen die jaarlijks ongeveer 5.000 kWh stroom gaan opwekken, voor ons gezin is dit ruim voldoende. Lastig aandachtspunt bij ons rieten dak is dat de panelen niet eerder dan het riet geplaatst konden worden. Riet wordt zo stevig bevestigd, dat het ook echt geen kant meer op kan. Van tevoren dienden we de maatvoering van de panelen en collectoren door te geven aan de rietdekker. Die heeft het uiteindelijk zo gemaakt dat de zonnepanelen en collectoren er later precies mooi tussen pasten. Vanaf de weg is het best een bijzonder gezicht maar ik vind dat het ons erg goed is gelukt om alles te integreren in de rieten kap. Omdat ik het ook belangrijk vind om inzage te hebben in de prestatie van mijn installaties, heb ik ook alle systemen integraal gekoppeld via intelligente meet-en-regeltechniek. Via internet kan ik dus monitoren en zaken aanpassen in de regeling. Onze aardgasaansluiting is tevens al een tijdje de deur uit.
Hoe sta je zelf in de discussie over uitstoot van CO2 bij verbranding van houtpellets?
Er bestaat vaak veel discussie over de uitstoot van CO2 bij houtpellets en het kappen van bossen daarvoor. Echter, bij de keuze voor je houtpellets dien je te kiezen voor EN+ A1 gecertificeerde korrels. Dit zijn pellets die zijn gemaakt van hout uit de verwerkingsindustrie en waarvan exact is aan te tonen waar de grondstof vandaan komt. Voor de productie van deze houtpellets worden niet speciaal bossen gekapt, maar wordt gebruik gemaakt van resthout van meubelmakers of houtzagerijen.
Bomen halen CO2 uit de lucht en zetten dit om in zuurstof. De boom slaat het CO2 daarbij op in het hout. Bomen en de bossen zijn dus een groot filtersysteem. Voor onder andere het bouwen van huizen en meubels gebruiken we hout. De zagerijen verzagen daarvoor bomen tot planken en balken. In juist die bouwmaterialen zit het grootste deel van het CO2 opgeslagen. Wat bij het zaagproces overblijft is zaagsel en kleine snippers waarvan houtpellets worden geperst. Als je niks doet met dit restmateriaal en je laat het simpelweg verrotten, dan komt alsnog het CO2 vrij. Bovendien wordt er bij het verrottingsproces methaan aangemaakt. Deze stof is 3x schadelijker dan CO2. Wat belangrijk is om te weten, is dat bij de verbranding van houtpellets er geen extra CO2 vrijkomt. De boom heeft de CO2 immers eerder opgenomen en slechts een heel klein deel komt weer vrij. Dat is naar mijn mening een stuk duurzamer dan verwarmen op aardgas of de bereiding van elektriciteit in onze kolencentrales.
