Een gezond binnenklimaat met het
Reinigen van ventilatiekanalen
Voor een comfortabel en gezond binnenklimaat in de woning is goede ventilatie zeer belangrijk. Om er voor te zorgen dat het ventilatiesysteem goed werkt, moet een ventilatiebox onderhouden worden. Een aspect wat bij het onderhoud nog vaak wordt vergeten zijn de luchtkanalen in de woning. Lees op deze pagina meer over het reinigen van de luchtkanalen.
Factsheet ventilatie
"Het reinigen van de luchtkanalen is een interessante maatregel die in de praktijk weinig wordt toegepast. Sterker nog, in veel woningen is dit sinds de bouw van de woning al niet meer gebeurd. In de loop der jaren hebben schimmels, stoffen en andere vervuilingsbronnen zich kunnen hechten aan de wanden van de luchtkanalen. Hierdoor kan de ventilatiecapaciteit van een systeem in de loop der jaren verminderen, wat bijvoorbeeld kan leiden tot geluidsoverlast. Bovendien kan dit de luchtkwaliteit in een woning verslechteren waardoor dit op de lange termijn zelfs gezondheidsklachten opleveren." Frans - Bouwkundig adviseur Duurzaam Bouwloket
Is dit de juiste stap om mee te beginnen?
Een gezond binnenklimaat is zeer belangrijk. Zeker wanneer we ons realiseren dat we circa 85% van ons leven in een gebouw doorbrengen. Een aanzienlijk groot deel van deze tijd (circa 75%) brengen we door in onze eigen woning. Het zorgen voor een gezond binnenklimaat in een woning is dus een aspect waar we doorlopend rekening mee dienen te houden en is dus een belangrijk factor in het realiseren van een gezonde duurzame woning. Wij adviseren om minimaal één keer in de 6 á 8 jaar de ventilatiekanalen te laten reinigen. Ook is het bij mechanische ventilatie belangrijk de vervuiling van de filters in je ventilatiebox te bekijken. Het kan namelijk zijn dat die ook nog nooit zijn gereinigd of vervangen.
Isoleren betekent ook ventileren
We vervuilen de binnenlucht van ons huis op vele manieren. Doordat we koken, douchen, zweten en ademen ontstaan er vochtproblemen die weer kunnen leiden tot schimmelgroei. Ook vervuilen we het binnenklimaat door rookgassen van de gastoestellen, open haard, houtkachel en het gebruik van schoonmaakmiddelen en luchtverfrissers. Door deze “luchtvervuiling” binnenshuis kunnen gezondheidsklachten ontstaan zoals hoofdpijn, benauwdheid, dufheid, irritatie van keel, neus en ogen. Goed ventileren is dus noodzakelijk.
Veel gestelde vragen
Een gezond binnenklimaat is zeer belangrijk. Het zorgen voor een gezond binnenklimaat is een aspect waar je doorlopend rekening mee dient te houden omdat we een groot gedeelte van onze tijd binnen doorbrengen. Goed beheer en onderhoud van het ventilatiesysteem is hierbij een belangrijk element.
Het reinigen van de luchtkanalen is een maatregel die in de praktijk weinig wordt toegepast. Sterker nog, het blijkt dat in veel woningen dit sinds de bouw van de woning nog nooit heeft plaats gevonden. In de loop der jaren kunnen schimmels, stoffen en andere vervuilingsbronnen zich hechten aan de binnenwanden van de luchtkanalen. Hierdoor kan de ventilatiecapaciteit van het systeem verminderen en de luchtkwaliteit in de woning verslechteren. Op de lange termijn kan dit zelfs gezondheidsklachten opleveren. Het advies is om één maal per 6 à 8 jaar de kanalen te laten reinigen door een gespecialiseerd bedrijf. Uiteraard is de frequentie afhankelijk van de mate van vervuiling.
Om de luchtkwaliteit in de woning te meten kun je onder andere kijken naar de temperatuur, luchtvochtigheidsgehalte en het CO2 gehalte in de woning. De gewenste temperatuur is hierbij variërend want iedereen heeft een andere beleving bij een comfortabele binnentemperatuur. Voor de luchtvochtigheid en hoeveelheid CO2 in de woning gelden de volgende waarden voor een gezond binnenklimaat:
Luchtvochtigheid
> 70% : de binnenlucht is te vochtig
30-70% : de binnenlucht is prima
< 30% : de binnenlucht is te droog
CO2
> 1200 ppm : de binnenlucht is ongezond
1000-1200 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is aanvaardbaar
< 1000 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is gezond
Zie onze factsheet voor meer informatie over bewust ventileren.
Voor het reinigen van de ventilatiekanalen zijn geen speciale randvoorwaarden vereist. De enige randvoorwaarde is dat er ventilatiekanalen in de woning aanwezig dienen te zijn voor mechanische aan- of afvoer van lucht. Wanneer dit in de woning aanwezig is dien je de kanalen één keer per 6 tot 8 jaar te laten reinigen. Voordat je de kanalen laat reinigen is het wel aan te bevelen om eerst een inspectie te doen om te zien in welke mate de kanalen verontreinigd zijn door stof en vuiligheid.
Handmatige methode
Handmatig reinigen van de ventilatiekanalen door flexibele haspels / raagstangen door het ventilatiekanaal te leiden. Een meer grondige reiniging wordt verkregen door gebruik te maken van roterende borstels die op flexibele assen worden gemonteerd.
(Vacuüm) borstelmethode
In de praktijk wordt in de woningbouw veelal de borstelmethode toegepast. Hierbij wordt gebruik gemaakt van roterende borstels. De stoffen en vervuiling worden afgezogen door een stofzuig-unit. Deze afzuigunit is uitgerust met filters zodat de afgezogen stofdelen niet in de woning terecht komen.
Robot borstelmethode
Hierbij wordt in het ventilatiekanaal een robot geplaatst. De robot wordt veelal toegepast bij grote rechthoekige horizontale luchtkanalen zoals in bijvoorbeeld kantoren. Bij woningen wordt dit principe zelden tot nooit toegepast.
Persluchtmethode
Dit betreft een blazende reiniging. Veelal wordt dit toegepast bij grote rechthoekige luchtkanalen in bijvoorbeeld kantoren. Bij woningen wordt dit principe zelden tot nooit toegepast.
Poederreiniging
Onder verhoogde druk wordt een speciaal milieuvriendelijk en biologisch afbreekbaar poeder in de ventilatiekanalen verneveld. Vuil, stof en schimmel hecht zichten zich aan de poederdeeltjes, waardoor de poederdeeltjes met de vervuiling worden afgezogen. Het voordeel is dat de poederdeeltjes ook in kleine hoeken en gaatjes terecht komt. De deeltjes zorgen tevens voor een desinfectie en antistatische werking van het kanaal.
Voor het reinigen van de ventilatiekanalen van een ventilatiebox in een woning met een ventilatiesysteem type C (natuurlijke aanvoer en mechanische afvoer van lucht) heeft een gecertificeerde installateur circa 2 uur nodig. Het is dus een kleine ingreep die weinig tot geen overlast bezorgt.
Wanneer je in een woning met balansventilatie woont oftewel een ventilatiesysteem type D (mechanische aanvoer en afvoer van lucht) dan is de installateur iets langer bezig. Een tijdsduur van circa 3 uur is hierbij gangbaar.
Het ventilatiesysteem in een woning wordt helaas veelal slecht onderhouden. Ga zelf maar na, wanneer heb jij voor het laatst de ventilatiebox of de ventilatieventielen gereinigd of laten reinigen?
Het schoonmaken en/of nakijken van het ventilatiesysteem wordt vooralsnog in veel woningen vergeten. Hierdoor neemt in de loop der jaren het vermogen van de ventilatie unit af en kan ook de luchtkwaliteit in de woning verslechteren. Naast het onderhoud voor de ventilatie-unit en de ventilatieventielen worden de ventilatiekanalen in de praktijk amper gereinigd.
De ventilatiekanalen dienen één keer in de 6 á 8 jaar te worden gereinigd, al is de frequentie van reiniging ook afhankelijk van de mate van vervuiling. In de loop der jaren kunnen stoffen, schimmels en ander vuil (bijvoorbeeld vet van het afzuigen van lucht uit de keuken) zich aan de binnenwand van de ventilatiekanalen hechten. Met name bij ventilatiesystemen die mechanisch lucht aanvoeren in de woning is het belangrijk om de ventilatiekanalen goed te onderhouden. Via deze kanalen komt immers de verse ‘’schone’’ lucht de woning binnen.
Naast het reinigen van de ventilatiekanalen is het aan te bevelen om jaarlijks de ventilatieventielen en roosters schoon te maken (net als eventuele ventilatieroosters in kozijnen). Een belangrijk aandachtspunt bij het reinigen van de ventilatieventielen is dat je deze niet verwisselt, op een andere manier terugplaatst of onbewust de capaciteit-instelling van het ventiel wijzigt door de opening te vergroten of te verkleinen.
De kosten voor het laten reinigen van de ventilatiekanalen liggen op circa 200 tot 300 euro. Dit is onder meer afhankelijk van het type ventilatiesysteem en de gekozen reinigingsmethode. Vaak is hierin dan ook de reiniging/onderhoud van de ventilatie unit en ventielen bij inbegrepen.